Իսկ դուք գիտեի՞ք, որ ժամանակակից սննդամթերքների 75% ձևավորվում է փոշոտման միջոցով, որը իրականացնում են մեր դեղին բարեկամները ՝ մեղուները։

Մեղուների ու ծաղկող բույսերի համակցությունը ամենաստեղծարար ձեռքն է Երկրագնդի վրա։ Այդ համակցությունը, որը շուրջ 100 տարեկան է, իր կյանքի ընթացքում ստեղծել է կենսոլորտի բազմազանությունը, բուսական ահռելի տեսակներ և, իհարկե, «Մարդ» տեսակը։ Մեղուների դերը չափազանց մեծ է կյանքի ձևավորման գործում։ Բացի ձևավորումից մեղուները ճանապարհ են բացում կյանքի զարգացման համար ու պահպանում դրա ընթացքը։

Սակայն մարդը իր առօրյա գործունեությամբ ու նոր տեխնոլոգիաների զարգացմամբ, կարծես սեպ է խրում մեղուների ու ծաղկուն բույսերի միջև։

Հատկապես անտառահատումների ու թունաքիմիկատների պատճառով ոչնչացել է փոշոտող միջատների ու մեղուների
40%-ը, ինչը հսկայական վնաս է պատճառել ոչ միայն Երկրագնդին ու բնությանը, այլև գյուղատնտեսությանը։ Մարդու կողմից ստեղծվող որոշ վնասատուներ, անցնելով իրենց գործունեության սահմանը, սկսում են վնասել բնությանը ՝ հատկապես նվազեցնելով մեղուների քանակը։ Բջջային հեռախոսների ճառագայթները նույնպես վնասում են մեղուներին, քանի որ զանգերի ժամանակ օգտագործվող ալիքները խանգարում են մեղուներին կատարել իրենց գործառույթները և, մեղուները կորցնում են կողմնորոշվելու կարողությունը տարածության մեջ։

Քանի որ մեղուները այսպիսով չեն կարողանում փոշոտել ծաղիկները, դրանք դառնում են ոչ պիտանի, մարդը զրկվում է առողջ սննդից, զրկվում է մաքուր օդից ու ամենակարևորը ՝ շատ առողջարար սննդի տեսակից ՝ մեղրից, որը ինչպես գիտեք արտադրում են մեղուները։

Ինչպես հայտնում է Earthwatch institute կազմակերպությունը. «Մեղուները մեր մոլորակի ամենաարժեքավոր տեսակն են,
եթե նրանք վերանան, մարդկությունը կհետևի նրանց»։

Իհարկե, մարդիկ փորձում են հասկանալ իրավիճակ լրջությունը և միջոցներ են ձեռնարկում դրանից դուրս գալու համար։ Նրանք ծաղիկները փոշոտում են ձեռքով, կամ փոշին ցողում են ծաղիկների վրա։ Նույնիսկ փոշոտման համար օգտագործվում են անօդաչու թռչող սարքերը։ Բայց արդյունքերը ցույց են տալիս, որ արհեստական փոշոտումից հետո ծաղիկների մեծ մասը վնասվում են և դառնում անպիտան։

Ճապոնիայի գիտության և տեխնոլոգիաների ինստիտուտի գիտնականները վերջերս առաջարկեցին փոշոտման նոր մեթոդ օճառի պղպջակների միջոցով, որը իրենց բնորոշմամբ․ «Տալիս է ծաղիկների փոշոտման նույն որակը, ինչ բնական ձևով»։

Իհարկե, սովորական օճառը կվնասեր բույսերին, ուստի ճապոնացի գիտնականները ստեղծեցին հատուկ օճառ, որի մի պղպջակի մեջ կարող է մտնել 2000 փոշեհատիկ։ Առաջին փորձի ժամանակ գիտնականները խաղալիք ատրճանակի միջոցով պղպջակներով փոշոտեցին տանձենին, որը 16 օր անց տվեց իր բողբոջները։ Իսկ փոշոտման վերջնական արդյունքը կազմեց 95%, ճիշտ այնքան, որքան կարող էր լինել բնական փոշոտման արդյունքում։ Սակայն խաղալիք ատրճանակով փոշոտելը
երկար ժամանակ է պահանջում, ուստի հենց այդ առումով այնքան էլ նպատակահարմար չէ։

Գիտնականները երկրորդ փորձի ժամանակ փորձեցին պղպջակները ծաղիկներին հասցնել դրոնների միջոցով։
Սակայն փոշեհատիկով լցված պղպջակների մեծ մասը վրիպեց իր թիրախից։ Ուստի գիտնականները կարծում են, որ
փոշոտման այդ մեդոդը դեռ կատարելագործվելու երկար ժամանակ ունի։

Աղբյուրը ՝ iscience.com