
TED Talks֊ը կոնկրետ թեմայի վերաբերյալ կարճ ելույթներ են: Դրանք օգնում են ձեզ սովորել նոր բան կամ հիշել մի թեմա, որը նախկինում ձեզ հետաքրքրում էր: Տեսանյութերը չեն շեղի ձեզ ձեր գործերից երկար ժամանակով. յուրաքանչյուր տեսանյութ տևում է մոտ տասը րոպե:
Ստորև ներկայացնում ենք մինի-դասախոսությունների ընտրված ցանկ ժամանակի կառավարման վերաբերյալ: Բանախոսները խոսում են անգլերեն, բայց յուրաքանչյուր տեսանյութ ունի ռուսերեն ենթագրեր(subtitles):
1. Լաուրա Վանդերկամ. «Ինչպես վերահսկել ազատ ժամանակը»
Մեկ շաբաթը բաղկացած է 168 ժամից, եթե մտածում ենք այդ մասին, սա բավականին շատ է:
«Եթե աշխատենք շաբաթական 40 ժամ և քնենք օրական 8 ժամ, մնում է ևս 72 ժամ մնացած գործերի համար», – բացատրում է Լաուրա Վանդերկամը TEDWomen 2016-ի իր ելույթում: Նույնիսկ եթե շաբաթական 50 ժամ եք աշխատում, մնում է մի ամբողջ 62 ժամ, իսկ 60-ժամյա աշխատանքային շաբաթվա ընթացքում՝ 52 ժամ:
Ինչո՞ւ մեզ անընդհատ ժամանակը չի հերիքում: Ամեն ինչ առաջնահերթությունների մեջ է: «Մենք ինքներս ենք ընտրում, թե ինչպես անցկացնել մեր օրվա յուրաքանչյուր րոպեն», – մի անգամ ասաց փոքր բիզնեսի սեփականատեր և վեց երեխաների մայր Լաուրան: Ժամանակի պակասի մասին բողոքելու փոխարեն կարելի է ասել. «Ես x, y կամ z չեմ անում, քանի որ այլ առաջնահերթություններ ունեմ»:
Ժամանակը վերահսկել կարողանալու համար պետք է որոշել կյանքի առաջնահերթությունները և դրանք ավելացնել օրացույցում: Իդեալական դեպքում, դա պետք է արվի ամեն շաբաթ: Մնացածում կօգնի ստեղծարարությունը, օրինակ՝ աշխատանքի գնալու ճանապարհին կարող եք կարդալ, լսել podcast կամ կարգի բերել ձեր փոստը:
2. Դեյվիդ Պոգու «10 լավագույն խորհուրդներ՝ գաջեթներով ժամանակ խնայելու համար»
Տեխնոլոգիաները միաժամանակ կարելի է անվանել մեր ժամանակի օրհնություն և անեծք: Նրանք պարզեցնում են հաղորդակցությունը և աշխատանքը: Բացի այդ, կան շատ օգտակար ծրագրեր, որոնք օգնում են պլանավորել ամենօրյա գործերը և պահպանել օգտակար սովորությունները: Բայց գաջեթները կարող են նաև շեղել: Ըստ RescueTime-ի՝ ժամանակակից մարդը օրվա ընթացքում զբաղվում է հեռախոսով ավելի քան երեք ժամ, իսկ ակտիվ օգտագործողների համար այդ ցուցանիշը մեկուկես ժամ ավելին է:
TED-ում կարճ ելույթի ժամանակ տեխնիկական գրախոս Դեյվիդ Պոգեն խոսեց այն մասին, թե ինչպես օգտագործել ժամանակակից տեխնոլոգիաները ժամանակի կազմակերպման համար: Առաջին հայացքից այս մոտեցումը խնայում է հաշված վայրկյաններ, բայց եթե միևնույն ժամանակ կիրառեք մի քանի խորհուրդ, ապա արդյունքը կլինի առավել նշանակալի:
3. Թիմ Ուրբան. «Ինչպե՞ս է գործում հետաձգողների ուղեղը»
Հետաձգումը իրական խնդիր է և կազմակերպվածության հիմնական թշնամին: Ինչո՞ւ են մարդիկ հետաձգում գործերը: Wait But Why կայքի հիմնադիր Թիմ Ուրբանը փորձում է պատասխանել այս հարցին:
Համեմատելով կազմակերպված մարդու և հետաձգողի ուղեղը, նա հեգնաբար ասում է. «Այստեղ և այնտեղ կա «բանական մարդուկ», բայց հետաձգող մարդկանց ուղեղում կա նաև «ակնթարթային հաճույքի կապիկ»»։ Բավական է պլանավորել արդյունավետ աշխատանք, և հայտնվում է «կապիկը» և փորձում այն խանգարել: Արդյունքում, ճիշտ գործելու փոխարեն, մարդը ինչ-որ զվարճալի և անօգուտ բան է անում, մանավանդ, եթե առաջադրանքը չունի հստակ ժամկետներ:
Վերջնաժամկետի մոտեցումը մի փոքր բարելավում է իրավիճակը՝ առաջացնելով «խուճապային հրեշներ»: Նրանք վախեցնում են «կապիկին», և մարդը կարողանում է վերադառնալ աշխատանքին: Բայց վարքի նման մոդելը կապված է ավելորդ սթրեսի և ժամանակի ոչ ռացիոնալ բաշխման հետ – օրինակ, երբ դուք պետք է մեկ֊երկու օրում ավարտեք նախագիծը, որն ավարտելու համար անհրաժեշտ է երկու շաբաթ:
Ի՞նչ անել։ Թիմն առաջարկում է մտածել այն բաների մասին, որոնք մենք հետաձգում ենք: Եթե նրանք մեզ ավելի են մոտեցնում մեր նպատակներին, ապա ավելի լավ է գործողությունները սկսել այսօր, որպեսզի ավելի արագ ստանաք ձեր ուզածը:
4. Դեյվիդ Գրեյդ. «Ինչպե՞ս փրկել աշխարհը (կամ գոնե ինքներդ ձեզ) վատ հանդիպումներից»
Հանդիպումները անխուսափելի չարիք են: Մի կողմից, նրանք կարող են բարելավել փոխգործակցությունը, բարձրացնել ներգրավվածությունը և ստեղծարարությունը: Բացի այդ, անհրաժեշտ են պլանավորել հանդիպումները, որպեսզի աշխատակիցները տեղյակ լինեն գործերից և լուծեն խնդիրները միասին: Բայց արդյունքում նրանք հաճախ վերածվում են ժամանակի անիմաստ կորստի:
2013-ին TED Talk-ի իր ելույթում Դեյվիդ Գրադին առաջարկում է խուսափել անօգուտ հանդիպումներից և մասնակցել միայն այն հանդիպումներին, որոնք իսկապես անհրաժեշտ են: Ինչպե՞ս տարբերակել օգտակար հանդիպումը անօգուտից: Առաջինը պետք է ունենա հատուկ նպատակ:
Եթե ոչ, քաղաքավարի մերժեք հրավերը կամ սահմանափակվեք հեռախոսազանգով՝ հանդիպմանը լիարժեք մասնակցելու փոխարեն:
5. Քրիս Բեյլի «Ավելի մարդկային մոտեցում արտադրողականությանը»
Հարցը խնդիրների քանակի մեջ չէ, այլ նրանում, թե դրանցից քանիսն են մեզ մոտեցնում նպատակին: Ծանրաբեռնվածությունը հավասար չէ արտադրողականությանը. մարդիկ հաճախ հասցնում են անել շատ բաներ, բայց այնուամենայնիվ զգում են, որ ինչ֊որ կարևոր բան բաց են թողնում: Միևնույն ժամանակ, շատ ժամանակ է ծախսվում այնպիսի հարցերի վրա, որոնք այդքան էլ կարևոր չեն:
Արտադրողականության փորձագետ Քրիս Բեյլին կարծում է, որ այս խնդրի լուծումը պահանջում է հասկանալ մտադրությունները: 2016-ի իր ելույթում Բեյլին առաջարկում է ամեն օր ընտրել երեք հիմնական խնդիր և դրանց առավելագույն ժամանակ, ուշադրություն և էներգիա հատկացնել:
6. Էնդի Պադդիկոմբ «10 րոպե ուշքի գալու համար»
Ե՞րբ եք վերջին անգամ ոչինչ չարել: Ամենայն հավանականությամբ, մի ամբողջ հավերժություն առաջ:
Գիտակցության փորձագետ Էնդի Պադդիկոմբը կարծում է, որ յուրաքանչյուրին պետք է օրվա ընթացքում տասը րոպե անգործություն: Սա կօգնի կենտրոնանալ ներկայի վրա և բարձրացնել արտադրողականությունը:
7. Պաոլո Կարդինին. «Միակ առաջադրանք բազմաֆունկցիոնալի փոխարեն»
Բազմաֆունկցիոնալությունը չի գործում. մարդկային ուղեղը պարզապես ի վիճակի չէ միանգամից կենտրոնանալ մի քանի բաների վրա: Հետազոտությունների համաձայն՝ բացառություն են կազմում մարդկանց միայն 2,5%-ը:
Իր ելույթում դիզայներ Պաոլո Կարդինին բացատրում է, թե ինչու է միակ առաջադրանքի կատարումը առավել արդյունավետ ռազմավարություն: Այս մոտեցումը թույլ է տալիս ձեր ամբողջ ուշադրությունը ուղղել մեկ նպատակին հասնելու՝ հասնելով առավելագույն արտադրողականության: Համակենտրոնացումը թույլ է տալիս խուսափել ինֆորմացիոն ծանրաբեռնվածությունից, որը սովորաբար դանդաղեցնում է գործընթացը:
8. Ջեյսոն Ֆրիդը. «Ինչո՞ւ մենք չենք աշխատում աշխատանքի ժամանակ»
37signals-ի համահիմնադիր և նախագահ Ջեյսոն Ֆրիդը հետազոտություն է անցկացրել՝ պարզելու, թե մարդիկ ուր են ուղղվում, երբ ուզում են ինչ-որ բան անել: Ցուցակում գրասենյակը չկար, և դա զարմանալի չէ. այն լի է շեղող գործոններով: Ֆրեյդը նրանց անվանում է M&Ms: Managers and Meetings (մենեջերներ и հանդիպումներ):
Արդյունավետությունը բարձրացնելու համար կրճատեք ձեր ժամանակացույցում հանդիպումների քանակը. թողեք միայն նրանք, որոնք ունեն հստակ նպատակ: Ֆրիդը խորհուրդ է տալիս ղեկավարներին շաբաթվա մեկ օրն ամբողջությամբ ազատել հանդիպումներից և աշխատողներին թույլ տալ աշխատել այնտեղ, որտեղ նրանք ցանկանում են: Խորհուրդ կա նաև, ակտուալ բոլորի համար. անջատեք գաջեթները, երբ ցանկանում եք կենտրոնանալ:
9. Ռորի Ուադեն «Ավելի քիչ նշանակում է ավելին»
Ժամանակակից մարդը ունի շատ գործիքներ` սեփական արդյունավետությունը բարձրացնելու համար: Ինչո՞ւ, չնայած այս բոլոր տեխնոլոգիաներին և անվերջ ցուցակներին, մեզ դեռ թվում է, որ մենք ոչինչ չենք հասցնում:
«Ժամանակի կառավարման վերաբերյալ մեր բոլոր գիտելիքները չեն համապատասխանում իրականությանը», – ասում է Ռորի Վադենը՝ Նեշվիլի առաջնորդության խորհրդատու: Փոխարենը ցուցակներ կազմելու, դասավորելով կետերը ըստ հրատապության, և կարևորության աստիճանի, Վադենը առաջարկում է մտածել այլ կերպ․ «Հարցրեք ինքներդ ձեզ, թե այսօրվա գործերից որոնք կդարձնեն ձեր վաղվա օրը ավելի լավ»:
Օրինակ՝ առցանց հաշիվների վճարման կարգավորելը: Որոշակի ժամանակ է հարկավոր այս խնդիրը կարգավորելու համար, բայց երկարաժամկետ հեռանկարում դա հաստատ կօգնի տնտեսել այն:
Վադենն առաջարկում է ինքներդ ձեզ չորս հարց ուղղել ՝ ժամանակն ազատելու համար:
- Կարո՞ղ եմ հրաժարվել այս առաջադրանքը կատարելուց:
- Եթե ոչ, հնարավո՞ր է ինչ֊որ կերպ ավտոմատացնել դրա լուծումը:
- Հնարավո՞ր չէ առաջադրանք հանձնարարել մեկ ուրիշի կամ մեկ ուրիշին սովորեցնել դա անել իմ փոխարեն:
- Պետք է հենց հիմա լուծել խնդիրը, թե՞ հնարավոր է դա կատարել ավելի ուշ:
10. Դեյվիդ Ալեն «Անձնական տարածքի ազատման պլան»
2001-ին, երբ նա հրապարակեց իր ամենավաճառվող գիրքը «Ինչպե՞ս կարգի բերել գործերը», Դեյվիդ Ալենը դարձավ ճանաչված մասնագետ անձնական արտադրողականության հարցերում: 2014 թվականին TED Talk-ում ունեցած իր ելույթում Ալենը պնդում է, որ ցանկացած գործում կարևորը պլանն է: Հակառակ դեպքում, վերջնաժամկետին հասնելու ռիսկ կա, ինչը հանգեցնում է ավելորդ սթրեսի և առաջնահերթությունների փոփոխության: