Սառա Իշխանյան – «Նահատակված Վահե Բաղդասարյանին»
Շարքային Վահե Բաղդասարյան ծնվել է 2000թվականի սեպտեմբերի 19-ին՝ Շիրակի մարզի Վարդաքար գյուղում։
Զինվորական կյանքին մի քանի ամիս էր մնացել, երբ 2020թ. Սեպտեմբերի 27-ին Ադրբեջանական զինված ուժերը կոպտորեն խախտելով հրադադարի ռեժիմը հարձակվեցին Արցախի Հանրապետության պաշտպանական դիրքերի և խաղաղ բնակչության վրա։
20-ամյա Վահե Բաղդասարյանն և իր ծառայակից ընկերները առավոտյան նախաճաշում էին, երբ իրենց վաշտի հրամանատարը ներս մտավ և հրամայեց արագ պատրաստվել դիրքեր բարձրանալլ։
-Արա՛գ նախաճաշեք պետք է դիրքեր բարձրանաք, շուն թուրքերը նորից հարձակվել են,֊ ասաց հրամանատարը։
Վաշտի տղաները վերցնելով իրենց զենքն ու զինամթերքը, արագ տեղավորվելով զինվորական հատուկ մեքենաների մեջ ուղևորվեցին դեպի Թալիշի դիրքեր։
Ադրբեջանի ԶՈւ-ը 27-ի վաղ առավոտյան արդեն հարձակվել էին Թալիշի բոլոր դիրքերի ուղղությամբ։ Երկար մարտերից հետո չկարողանալով դիմակայել թշնամու մեծաքանակ զորքին և սպառազինության պատճառով սեպտեմբերի 30֊ի ցերեկը հրամանատար Առաքելյանի հրամանով լքում են դիրքերը։ Բոլորով միասին նահանջում են դեպի անտառ։ Հասնելով անտառ հրամանատարի հրամանով Վահե Բաղդասարյանն և ընկերները սկսում են խրամատ փորել։ Երկար փորելուց հետո տղաներից մեկը որոշեց հեռախոսի լույսը վառել և տեսնել արդյոք ճիշտ են փորում։
– Չվառես հանկարծ վտանգավոր ա, մթության մեջ լույս տեսնեն ինչ իմանաս ինչ կանեն,֊ ասաց Վահե Բաղդասարյանը ինչ֊որ վատ բան կանխանզգալով։
Չլսելով Վահե Բաղդասարյանին տղան վառեց լույսը։ Այդ պահին օդուն պտտվում էր թշնամու անօդաչու թռչող սարքը։ Նկատելով մեր զինվորներին արկեր է նետում նրանց ուղղությամբ ինչի ընթացում գլխից վիրավորվում է Վահե Բաղդասարյանը։ Ծառայակից ընկեր Ռաֆայելը շարքային Բաղդասարյանի գլխից հաջողությամբ հեռացնում է առաջին բեկորը, սակայն չկարողանալով հեռացնել երկրորդը, իրենց ձեռքի տակ եղած բժշկական բինտով վիրակապում է շարքային Բաղդասարյանի գլուխը։ Ռաֆայելի և Արթուրի օգնությամբ Վահե Բաղդասարյանին տեղափոխում են բաց տարածք, որպեսզի շրջող հոսպիտալի մեքենաներից մեկով Վահեին տեղափոխեին հոսպիտալ։
Բաց տարածքում կանգնելով նրանց նկատում է թշնամու երկրորդ անօդաչու թռչող սարքը և արկեր է նետում նրանց ուղղությամբ, որի հետևանքով վիրավորվում են նաև ծառայակից ընկերները՝ Ռաֆայելը և Արթուրը։ Մյուս բեկորը խոցում է շարքային Վահե Բաղդասարյանի սիրտը։
– Մորս կասեք, որ ես իրեն շատ եմ սիրում, – ասելով փակեց աչքերը և կյանքին հրաժեշտ տվեց շարքային Բաղդասարյանը։
Դեկտեմբերի 1֊ին շարքային Բաղդասարյանի ոսկորները բերում են հայրենի գյուղ՝ Վարդաքար։ Դեկտեմբերի 3֊ին Վարդաքարի գերեզմանատանը հուղարկավորեցին հայրենիքին կյանքը զոհաբերած շարքային Վահե Հովհաննեսի Բաղդասարյանին։
Վահեն միշտ ասում էր. «Ես դժվարություններից չեմ վախենում, որովհետև գիտեմ վերջում պիտի հաջողության հասնեմ»։ Ինչքան նպատակներ ու երազանքներ ուներ մեր լուսավոր հերոսը, որոնք այդպես էլ չկարողացավ իրագործել։
Ընկերները չեն կարողանում անցյալով խոսել Վահեի մասին, նրանց համար Վահեն դեռ ապրում է։
– Ես երբեք չեմ կարողանա մոռանալ իմ հարազատ ընկերոջը, իմ անբաժան ընկերը միշտ իմ սրտում է մնալու,- ասում է նրա մանկության մտերիմ ընկերը։
Մյուս ընկերը, ով ևս դիրքերում է, չգիտեր ընկերոջ մահվան մասին։ Վերջերս միայն ընկերները կարողացան պատմել իրենց ամենալուսավոր, ամենաբարի ընկերոջ կորստի մասին։
– Ընկեր կորցնելը ցավ է։ Իսկ կորցնել այնպիսի մեկին, ում հետ մանկություն ես ունեցել, ում հետ միասին հասուն կյանք ես մտել։ Ով քեզ համար եղել է ավելին քան ախպեր։ Ու ստեղ, դիրքերում իմանում ես, որ ախպերդ մահացել ա, չկա էլ, ապրելդ իմաստը կորցնում է։ Վահեն մեր ընկերների մեջի համեստն էր, ընդհանրապես կռիվ անել չէր սիրում։ Վահեն միշտ մեզ հետ ա մնալու, կարող ա ինքը ֆիզիկապես մեր կողքին չի, բայց ինքը միշտ մեր սրտում ա լինելու ու միշտ մենք հիշելու ենք մեր Վահեին, ֊ հուզմունքը մի կերպ զսպելով ասում է մանկության ամենամոտ ընկերներից մեկը, ով 1 ամսից պետք է զորացրվի։
Լուսավոր ու ժպտերես Վահեն 20 ամյակը նոր ոլորած հեռացավ կյանքից, մնալով մեզ համար իսկական ընկերոջ օրինակ։ Ուրախ եմ որ ճանաչել եմ Վահեին, ցավում եմ որ նա այլևս մեզ հետ չէ։ Վահեն միշտ կմնա մեր սրտում իր լուսավոր ժպիտով, իր բարիացակամ կերպարով, շնորհակալ եմ աստծուն, որ հնարավորություն եմ ունեցել շփվել Վահեի հետ, միշտ դրական էներգիա է փոխանցել իր համեստությամբ, իր լրջությամբ, միշտ հպարտ եմ լինելու, որ ինչ-որ ժամանակ ճանաչել եմ նրան։
Աստված լուսավորի հոգիդ հերոս։
Վահեի ու լիքը տղերքի կյանքերի փոխարեն մենք պիտի ապրենք, ապրենք այնպես, որ նրանց արժանավայել լինի։
Հանգչեք խաղաղությամբ տղերք։
Արցախ, Թալիշ 2020թ.
