Գիտնականների նոր բացահայտումը․ երբևէ հայնաբերված ամենահին մասնիկը

Արդեն երկար տարիներ է, ինչ գիտնականներն ուսումնասիրում են 1969 թվականի սեպտեմբերի 28-ին Ավստրալիայում գտնվող Մուրչիսոն գյուղի մոտակայքում ընկած և 108 կգ կշռող երկնաքարը։

Գիտնականները վերջին ուսումնասիրության ժամանակ երկնաքարի ներսում հայտնաբերել են մասնիկ, որը մոտ 7 միլիարդ տարեկան է: Սա Երկրի վրա երբևէ հայտնաբերված ամենահին մասնիկն է։ Մնացած մասնիկների մեծ մասը 4,6-ից 4,9 միլիարդ տարեկան են։

Այս մասին գրում է Չիկագոյի համալսարանի պրոֆեսոր Ֆիլիպ Հեքը ՝ PNAS ամսագրում հրապարակված հոդվածում։ Համեմատության համար նշենք, որ Արեգակնային համակարգը 4,6 միլիարդ տարեկան է։

Նախկինում նման մասնիկներ Երկիր էին հասցնում միջմոլորակային սարքավորումները, սակայն այդ սարքերի կողմից բերված մասնիկների չափսը չէր գերազանցում 1 միկրոմետրը, իսկ Մուրչիսոնյան աստերոիդի ներսում հայտնաբերված մասնիկներն ունեն մինչև 30 միկրոմետրի հասնող չափսեր և հեշտությամբ երևում են հասարակ մանրադիտակի տակ։

Ենթադրվում է, որ այդպիսի ահռելի տարիք ունեցող մասնիկները ձևավորվել են աստղերի ներսում և դրանց վախճանից հետո դուրս են շպրտվել դեպի միջաստղային տարածություններ։ Միլիարդավոր տարիներ թափառելով տարբեր գալակտիկաներով՝ դրանք ի վերջո կլանվել են գազափոշային ամպերի կողմից և ձևավորել նոր տիեզերական մարմիններ, և քչերին է բախտ վիճակվել հասնել մինչև մեր օրեր։

Ըստ գիտնականների՝ երկնաքարերի մոտ 5%-ը պարունակում է նման տարիքի մասնիկներ, սակայն միայն Մուրչիսոնյան երկնաքարի մեջ են դրանք ունեցել այնպիսի չափսեր, որովցով հնարավոր կլինի գնահատել դրանց ճիշտ տարիքը։

 

Աղբյուր՝ focus-space