
Մարիամ Պողոսյան – «Դպրոցում մեզ մոռացան սովորեցնել սիրո քերականությունը»
Երբ սիրում ես մեկին, նրան, ավելի ճիշտ «նրան» հասարակ դերանունից դարձնում ես հատուկ գոյական…Միայն մի բան է մնում, որ այդ հատուկ գոյականիդ մեծատառ շնորհես, և կարծես թե վերջ։ Ուղղակի, դպրոցում մեզ մոռացան սովորեցնել, սիրո քերականությունը, հատուկ ու հասարակ մարդկանց տարբերությունը, մենք անցանք միայն բառերի քերականություն, այլ ոչ սիրո, անցանք հատուկ ու հասարակ գոյականների տարբերություն, բայց ոչ մարդկանց։ Թվում է թե ամեն ինչ յուրացրել ենք չէ՞, բայց իրականում, ոչինչ էլ չգիտենք։ Մաթեմատիկայից անցանք բազում բանաձևեր, որոնք կյանքի ընթացքում երևի երբեք էլ պետք չգան, բայց մոռացան սովորեցնել սիրո բանաձևը։ Սովորեցինք մի շարք թեորեմներ, մինչ պետք է սովորեինք սիրո թեորեմը: Մեզ անվերջ գնահատեցին, բայց չսովորեցրին ինքներս մեզ գնահատել, գնահատել մեր ունեցածն ու չունեցածը։ Մեզ գնահատեցին միայն մատյանում ու տետրերի մեջ…
Իսկ մեզ բաժին հասավ սովորելու ամենադժվար դասը. կյանքի դասը։
Ինչքան ենք չէ՞ սխալվում կյանքի տված տնայինները գրելիս, բայց կարևորը, ընթացքում կարողանում ենք տարբերել ճիշտն ու սխալը, որովհետև կարմիր գրիչը մեր ձեռքում է…Գալիս է ժամանակ, երբ կորցնում ենք այդ կարմիր գրիչը, ու մոռանում ենք, որ կյանքի տվյալ էջում գործած սխալ ունեինք, մոռանում ենք ուղղել, ու անցնում ենք առաջ: Եվ մեկ էլ տեսնում ես, որ նույն սխալը, որն անցած էջում մոռացել էիր ուղղել, թույլ ես տվել նաև հաջորդ էջում։ Գիտես, կարմիր գրիչը, հավատդ է, երբ կորցնում ես այն, սկսում ես թուլանալ, ու էլի սխալներ ես գործում։ Իսկ երբ գրիչդ` հավատդ, քեզ մոտ է, դու միշտ հավատում ես քեզ, հավատում ես որ այլևս չես սխալվի, և հերթով սխալներիդ վրա գծեր ես քաշում։ Գիտեք, մեզ բաժին ընկավ այն, ինչն ի վերուստ տրված էր մեզ, կյանքում սովորելու համար։ Մենք սկսեցինք ինքնակրթությամբ զբաղվել: Ընկանք 10 անգամ, բայց և կանգնեցինք, ու հասկացանք, որ անհնարին բան չկա, լացեցինք օրերով, բայց և ժպտացինք, ու հասկացանք, որ ժպիտից թանկ բան աշխարհում չկա, չասացինք բառեր, որոնց սպասող կար, հետո հասկացանք`չասված խոսքերից սպասված բան չկար։ Սիրեցինք ուժեղ, բայց լռեցինք, հետո հասկացանք, որ այդ սիրուց ուժեղ ոչ մի սեր չկար։ Արի գոնե հիմա, գրիչը մեր ձեռքն առնենք, ջնջենք բոլոր հասարակ մարդկանց, ու պահենք միայն մեր հատուկներին, արի վերացնենք անցյալում պահված մեր կարոտներին, արի ուղղակի կրկնենք դասը, մեր կյանքի դասը, որ երբ էլ հարցնեն, մենք պատրաստ լինենք, արի լրացնենք ազատ մնացած բոլոր էջերը, ու մտքում պահված չասված խոսքերը ի վերջո ասենք…