Լեզուներ ,որոնք թվում են անսովոր
Մոլորակի ամենաանսովոր լեզուներից է սուլոցի լեզուն, որը մինչ օրս օգտագործվում է Կանարյան կղզիներում։
Ամերիկյան լեզվաբանական պրոցեսինգային Idibon ընկերությունը փորձել է պարզել, թե որ լեզուներն են «տարօրինակ»: Ընկերությունն օգտվել է Աշխարհի լեզուների կառուցվածքային ատլասիc (WALS): Ատլասի վարկանշում է 2676 լեզու ըստ լեզվի ձևաբանական հատկանիշների: Հաշվի են առնված բառերի դասավորությունը, հնչյունների տեսակները, ժխտման կառուցման առանձնահատկությունները և շատ այլ գործոններ՝ ընդհանուր առմամբ 192 ցուցանիշ:
Idibon-ի հետազոտողները փորձել են պարզել, թե որ լեզուներն են աչքի ընկնում անսովոր հատկությունների առավելագույն քանակով, այսինքն ի հայտ բերել այն յուրահատկությունները, որոնք հատուկ են միայն սակավաթիվ լեզուների:
Հետազոտողները առանձնացրելէ 165 առանձնահատկություններ, որոնցով գնահատվում էր լեզվի «տարօրինակ» լինելը: Սակայն բարդ մեթոդաբանության պատճառով, հետազոտողները ստիպված եղան սահմանափակվել 21 առանձնահատկությամբ:
▶️Աշխարհի մյուս լեզուներից առավելապես տարբերվող լեզուն մեքսիկական միշտեկ լեզվի Չալկատոնգոյի բարբառն է, որով ընդամենը վեց հազար մարդ է խոսում Մեքսիկայի հարավի Իախակա գավառում: Այս լեզուն տարօրինակ է համարվել, քանի որ պատմողական և հարցական նախադասություններն այստեղ ոչնչով, նույնիսկ հնչերանգով չեն տարբերվում:
▶️Երկրորդը ցուցակում նենեցների լեզուն է, որին տիրապետում է ՌԴ 22 հազար բնակիչ Սիբիրի տարածքում: Երրորդը չոկտաու լեզուն է, որով խոսում է ԱՄՆ Օկլահոմա, Միսիսիպի, Լուիզիանա և Թենեսի նահագներում բնակվող մոտ 10 հազար հնդկացի:
▶️Հետազոտողներն ամենատարօրինակ լեզուների թվին են դասել նաև գերմաներենը, հայերենը, հոլանդերենը, նորվեգերենը, չեխերենը, իսպաներենն ու մանդարինը: Անգլերենը ցուցակում 33-ն է:
Ամենաանսովոր լեզվական առանձնահատկությունները.
▶️Աշխարհի ամենադժվար լեզվի՝ տաբասարաներենի կրողներն ապրում են Դաղստանում: Այլ բարդություններից զատ այդ լեզուն 48 հոլով ունի:
▶️Խաղաղ օվկիանոսի կղզիներում կան ազգություններ, որոնք կարող են ասել միայն «իմ եղբայրը« կամ «քո հայրը»: Նրանք չեն կարող ուղղակի ասել եղբայր կամ հայր:
▶️Չուկչաների, նենեցների լեզվում չկա «ձյուն» բառը, փոխարենը կան բազում բառեր ձյան առանձին տեսակների համար։
▶️ Եթե չինացին 5 անգամ արտասանի նույն «մա» վանկը, բայց տարբեր հնչերանգներով, կստացվի հետևյալ արտահայտությունը՝ օգնեք ձիուն, կատաղած շուն է վազում:
▶️Հյուսիսային նիվխե ժողովրդի լեզվում երկար առարկաների համար գոյություն ունի մեկ թվական, կարճերի համար՝ մեկ ուրիշը, իսկ կլորների համար՝ երրորդը:
