Էռնեստո Չե Գևարա
Էռնեստո Չե Գևարան ծնվել է 1928 թ. Արգենտինայի Ռոզարիո քաղաքում: Նրա ընտանիքը դասվում էր երկրի հին ավանդական ազնվականների խավին: Սակայն ծնողներն առանձնապես հարուստ չէին և բոհեմը լքողների թվին էին պատկանում: Իսպանիայի քաղաքացիական պատերազմի ժամանակ նրանք անցան հանրապետության և ձախերի կողմը: Էռնեստոյի վաղ մանկությունից երկու տպավորիչ հիշողություն է մնացել: Դեռ երկու տարեկան հասակում նա ունեցավ իր առաջին ասթմատիկ նոպան: Նա ամբողջ կյանքի ընթացքում ստիպված էր դեղորայքի և մարմնամարզության միջոցով պայքարել այդ հիվանդության դեմ: Բացի այդ, նաև այդ հիվանդության պատճառով նա չափազանց սերտ կապվեց իր մոր՝ Սելիայի հետ:
Չկա մեկ այլ հեղափոխական, որը մինչև օրս ոչ միայն ձախ շարժումների հերոս է համարվում, այլ նաև որին երկրպագում են փոփ աստղի պես՝ օգտագործելով նրա նկարը որպես ազատության և քաջության խորհրդանիշ:
Հեղափոխականի ճանապարհը
1947 թ.-ին Չե Գևարան սկսեց բժշկություն ուսանել Բուենոս Այրեսում և 1953-ին ավարտեց պաշտպանությամբ: Դեռևս ուսման տարիներին ճամփորդում էր Հարավային Ամերիկայում:Որպես բժիշկ հետաքրքրվելով հիվանդությունների հիմնախնդիրներով՝ նրա ուշադրությունը գրավեց ծայրահեղ աղքատության, հիվանդությունների տարածման կապը այդ երկրներում օլիգարխների ծայրահեղ հարստության հետ: Բացի այդ, նա նկատեց, որ ԱՄՆ քաղաքականությունը, պաշտպանելով ամերիկյան մեծ ընկերությունների շահերը, մեծապես նպաստում է այդ օլիգարխիկ ռեժիմների պահպանմանը, որոնք իրենց հերթին պաշտպանվում էին ճնշողական պետության կողմից:
Չե Գևարան ավելի ցայտուն քաղաքական կողմնորոշում ձեռք բերեց 1954-1956 թթ. Գվատեմալայում, հատկապես երբ առնչվեց առաջին խոշոր կոնֆլիկտային իրավիճակի հետ: Իր կնոջ՝ պերուացի Հիլդայի շնորհիվ Չե Գևարան շատ էր շփվում ձախ շրջանակների հետ:Գվատեմալայի հեղաշրջումից հետո նա տեղափոխվում է Մեքսիկա, որտեղ ծանոթանում է բազմաթիվ կուբացիների՝ այդ թվում Ֆիդել Կաստրոյի հետ, որոնք վերստին ապստամբություն էին նախապատրաստում Կուբայում: 1956թ.-ին նավով 82 հեղափոխականներ մեկնում են Կուբա և միայն բարեբախտության շնորհիվ կարողանում են դիմագրավել ամերիկյան օդուժի հարվածներին ու ծովի փոթորիկերին՝ հասնելով կուբայական ափ: Այստեղ գյուղական բնակավայրերի բնակչության աջակցությամբ սկսվում է դաժան պարտիզանական պատերազմ դիկտատոր Բատիստայի ռեժիմի դեմ: 1959 թվականի հունվարի 2-ին ապստամբները գրավում են Հավանան և տիրում իշխանությանը:
Ըստ Չե Գևարայի և Ֆիդել Կաստրոյի, հեղափոխականի պարտքն է չսպասել, որպեսզի հասունանա այն սոցիալական իրավիճակը և ուժերի հարաբերակցությունը, որի արդյունքում կարելի է հեղափոխություն իրագործել, այլև սեփական ձեռքերով նախաձեռնել և ավարտին հասցնել հեղափոխությունը: Չե Գևարան 1963-ին գրեց «Պարտիզանական պատերազմ» գիրքը, որը պետք է որպես ուղեցույց ծառայեր հեղափոխականների համար: Ըստ այդմ, հեղափոխական պայքարի կիզակետը և հենակետը պետք է միշտ լինի գյուղական ռեգիոններում: Այդ տեսության զոհը դարձավ ինքը՝ Չե Գևարան, որը 1967 թվականին Բոլիվիայում պարտիզանական պատերազմում գերի ընկավ կառավարական զորքերին և այնուհետև սպանվեց: Հենց այդպիսի մահը անմահացրեց նրան՝ դարձնելով հետագա սերունդների համար պայքարի ոգեշնչման խորհրդանիշ և հերոս: Չե Գևարայի առասպելը մինչև օրս էլ թևածում է աշխարհով մեկ՝ ամենուր, որտեղ սոցիալական շարժումներ և արժանապատիվ աշխատանքի համար պայքար է ծավալվում: Հարավամերիկյան սոցիալիստ ղեկավարները մեծարում են նրան որպես վայրի կապիտալիզմի դեմ պայքարող հերոս: Չե Գևարայի նկարը հատկապես 60-ականներից հետո երիտասարդների անբաժանելի խորհրդանիշն է:
Հետաքրքիր փաստեր
