«Իմ ամենամեծ հոբբին ապրելն է». Դավիթ Սամվելյան| Հարցազրույց
Սկսում եք մի շարք, որտեղ հարցազրույց ենք ունենալու տարբեր գրողների հետ: Այժմ ձեզ ենք ներկայացնում այդ շարքի առաջին հարցազրույցը` գրող Դավիթ Սամվելյանի հետ:
– Բարև ձեզ: Երկար ժամանակ է, ինչ գրում եք, կասեք ի՞նչն է ձեզ մոտիվացնում գրել։
– Բարև ձեզ: Իրականում կախված, թե ինչ եմ գրում: Եթե բանաստեղծութություն կամ զգացմունքային էսսե, ապա զգացողության ապրում պետք է ունենաս, որ լինեն խտացումներ: Եթե պատմվածք, ապա մոտիվացիան կապ չունի, պետք է տրամադրվես սկսածդ գործը ավարտելուն: Չգիտեմ` ինչ է մուսա ասվածը: Եթե իմանամ, երևի կկորի կգնա:
– Գիտենք, որ ձեր առաջին գործը գրել եք սիրահարված ժամանակ և այն եղել է չափածո, իսկ ինչպե՞ս միտք առաջացավ անցնել արձակի։
– Հիմա էլ եմ չափածո գրում, բայց ժամանակ առ ժամանակ: Ուղղակի հասկացա, որ ասելիքը երբեմն հնարավոր չի լինում տեղավորել չափածո տողերում: Ու այնպես չէ, որ ժամանակին պոետ էի, հիմա արձակագիր, ինչպես նշեցի, հիմա էլ եմ երբեմն գրում չափածո:
– Ծնվել և մեծացել եք Երևանում, ի՞նչ գեղեցիկ և տգեղ փոփոխություններ եք նկատել այս ընթացքում Երևանում։
– Առաջին փոփոխությունը այն է , որ շատ մարդիկ, որ ասոցացվում էին Երևանի հետ, այժմ չկան: Եթե համեմատեք ձեր հարևաններին ժամանակին և հիմա, կնկատեք, որ ժամանակին ճանաչում էիք շատերին, իսկ հիմա մարդիկ կան, ում չեք ճանաչում. կոլորիտ ասվածը կորել է: Ճարտարապետական աղավաղումների ու գռեհիկության մասին էլ չխոսեմ: Իհարկե լավն էլ է ստեղծվում, բայց պետք է այդ ավանդույթի վրա ստեղծվի, ոչ թե օդում:
– Իսկ Երևանը իր գույներով ազդե՞լ է ձեր գրական զարգացման վրա։
– Երևանը գույներ չունի: Երևանի գույնը վարդագույնն էր, բայց հիմա դարձել է գույնզգույն, կորել է, խառը գույներ են հայտնվել: Բայց բնականաբար այստեղ եմ ապրում, այստեղ եմ տեսնում կյանքը, այստեղ եմ զգացողություններ ունենում, այնպես որ անմիջական ազդեցություն ունի:
– Ի՞նչ փոփոխություն կցանկանայիք տեսնել մարդկանց մտածելակերպում։
– Այն պահին, երբ մարդիկ կուզենային իրենց մտածելակերպում տեսնել փոփոխություն, այդ ժամանակ ինչ-որ բան կփոխվեր: Ես նրանց ցանկանալու բան չունեմ, ուղղակի կուզենայի, որ մարդիկ ավելի խորաթափանց լինեին, ավելի մակերեսային արժեքներով չառաջնորդվեին կյանքում: այժմ պակասում է ներքին ազնվականությունը, քաղաքավարությունը: Այս ամենը միշտ չէ, որ ֆինանսի բացակայությամբ պետք է արդարացնել, ուղղակի պետք է ունենալ ներքին գեղեցիկը :
– Ունեք ընտանիք, ինչպիսի՞ն եք պատկերացնում լավ ընտանիք և երջանկություն ունենալու գաղտնիքը։
– Մեծ ընտանիք ունեմ, փոքր` իմ սեփականը, չունեմ: Պատկերացումները երբեմն չեն համապատասխանում, այդ պատճառով ես ունեմ մոտեցում. պետք է ամեն ինչը փոխադարձ սիրո և խորը արժեքների վրա հիմնված լինի, ոչ թե փողի: Մարդուն պետք է փողից շատ սիրես: Ընտանիքում պետք է զոհողություն լինի. պետք է քեզնից ինչ-որ բան կտրես, որ ինչ-որ բան ավելի լավը դարձնես, պետք է մի կողմ դնես քո եսասիրական ամբիցիաները, որոնք միգուցե լավ էր, երբ չամուսնացած կյանքով էիր ապրում, բայց ամուսնացած ժամանակ դրանք չպետք է լինեն:
– Ի՞նչ դժվարություն ունեիք գրել սկսելիս։
– Դժվարությունը գրելու հետ կապ չունի: Երբեմն առօրյա կյանքը կարող է քեզ շեղել գրելուց, առաջին դժվարությունը այն է, որ գրելիս պետք է նստես և կենտրոնանաս` կտրվելով կենցաղից: Դժվարություն է նաև ներքին վախը, որ գրածդ միգուցե չընկալվի այնպես, ինչպես դու ես ցանկացել մատուցել, բայց պետք է հաղթահարես այդ վախը: Տարիները անցնում են, ու դա դու ժպիտով ես հիշում:
– Ունե՞ք նոր գիրք հրատարակելու ցանկություն։
– Նոր գիրք հրատարակելու ցանկություն կա, բայց ոչ մոտ ապագայում: Հիմա մեկ այլ լուրջ գործ եմ անում, որի մասին մոտակա ամսվա ընթացքում կիմանաք:
– Ի՞նչ կարծիք ունեք ժամանակակից գրականության մասին, այն կարծիքի, որ հիմա մարդիկ չեն ընթերցում, ինչպես նաև ի՞նչ խորհուրդ կտաք նոր գրողներին։
– Ժամանակակից գրականութուն կա, թեկուզ շատերը կամ ոմանք ժխտեն կամ չհավանեն: Հիմա շատ մնայուն գրքեր են ստեղծվում, կան նաև գրողներ, որ համընդհանուրից առանձնանում են: Այնպես որ այդ հարցը ես իմ մեջ համարում եմ փակված: Իսկ ընթերցելու վերաբերյալ ասեմ, որ հիմա շատ են ընթերցում, շատ ավելի քան նախկինում, ուղղակի հարցն այն է, թե ինչ: Հիմա երիտասարդների մեծ մասը ընթերցում է, մեծ մասի (իհարկե ոչ բոլորի) մոտ կա կարդալու ձգտում:
Ովքեր նոր սկսում են գրել, խորհուրդ կտամ չվհատվել, բայց նաև շատ չոգևորվել, պատրաստ լինել առողջ քննադատությանը, կրկնում եմ` առողջ քննադատությանը, ինչպես նաև գովեստի խոսքերից երկինք չբարձրանալ, աշխատել, աշխատել, ու ոչ միայն գրել, այլև շարունակ ընթերցել:
– Ինչպիսի՞ն եք ոչ որպես գրող և ի՞նչ նախասիրություններ ունեք։
– Ինչպիսի՞ն եմ որպես ոչ գրող: Չեմ կարող ասել, սովորական մարդ, ով ունի իր առօրյա անելիքները, հոգսերը, ուրախությունները, պահի տակ ծագող և մշտական զբաղմունքները, բայց թե որպես մարդ ինչպիսին եմ, չեմ կարող պատասխանել այդ հարցին: Մեկ-մեկ դուրդ չես գալիս, մեկ-մեկ գալիս ես: Այնպես որ` սովորական մարդ:
Տարբեր զբաղմունքներ ունեմ, դրանք միշտ փոխվել են: Հին մետաղադրամներ եմ հավաքել, մագնիսներ եմ հավաքում, տարբեր հոբբիներ ու զբաղմունքներ ունեմ: Բայց ամենամեծ հոբբիս երևի ապրելն է:
– Շնորհակալ ենք հետաքրքիր հարցազրույցի համար:
– Խնդրեմ: Ձեզ նույնպես շնորհակալություն:
Հիշեցնենք, որ Դավիթ Սամվելյանի հայտնի գրքերից են «հաՔԱՂԱՔական»-ը, «Արտագաղթած կարոտ»-ը, «Ռոդենի ձմեռը»-ը: Նրա գրքերը անցյալ տարվա տարբեր ամիսների չեն զիջել բեսթսելլերների ցանկում իրենց տեղը:
Հարցազրույցը վարեց Արմեն Թադևոսյանը: Նկարները` Դավիթ Սամվելյանի ֆեյսբուքյան էջից:
