
«Քանի դեռ շնչում ես, ուրեմն հույս կա, ապրի՛ր, ուրախացի՛ր քեզ ընձեռված հնարավորությամբ․․․» Արմեն Նիազյան
NewsFlow.am -ի զրուցակիցն է «Բռնիր ձեռքս. ես վախենում եմ» և «Խավարից այն կողմ» գրքերի հեղինակ՝ Արմեն Նիազյանը:
-Արմեն, գրելը Ձեզ համար ի՞նչ է:
- -Գրելն ինձ համար հոգուս աղաղակն է: Այն արտահայտվելու, սրտի եղածը թղթին հանձնելու միջոց է: Չէի ասի, թե այն միշտ հանգստացնում է, տանում անդորրի մեջ, ինչպես ընդունված է պատկերացնել՝ բնության մեջ, գետի քչքչոց, ծիտիկների դայլայլ… Չէ՛, երբեմն լինում է ճիշտ հակառակը՝ գրելու ընթացքը կարող է լինել փոթորկուն, զգացմունքային վայրիվերումներով, սրտի ու մտքի ալեկոծություններով: Բայց կարևորն այն է, որ, անկախ նրանից, թե ինչ զգացումներով ու ապրումներով է եղել ընթացքը, վերջում ապրում ես բավարարության հաճելի զգացում:
-Ի՞նչն է Ձեզ մոտիվացնում գրել և ինչ դժվարություններ ունեք գրելիս։
- -Սկսեմ նրանից, թե ինչն է խանգարում գրել՝ այլ մարդկանց ներկայությունը, անցուդարձը, ձայները: Սիրում եմ գրել կատարյալ մենակության և լռության պայմաններում, անպայման սենյակում փակված, որ ընթացքում որևէ մեկը չգա, չխանգարի… Բայց նաև խոստովանեմ՝ ցանկացած վայրում գտնված ժամանակ կարող է մի միտք ծագել, մի գաղափար, մի պատկերավոր համեմատություն, ու արագ վերցնեմ հեռախոսս կամ թուղթ-գրիչ ու գրառումն անեմ, հետո՝ մենակության մեջ արդեն անդրադառնալու համար:
-Ըստ Ձեզ՝ ո՞րն է գրքի բուն ասելիքը։
- -Ցանկացած գիրք պիտի ասելիք ունենա: Եթե ասելիք չունեցավ, այն կհայտնվի ու շատ արագ կանհետանա, որքան էլ գունեղ գովազդվի: Մի գուցե շատ ժամանակակից չհնչի ասածս, բայց ինձ համար գրքի թիվ մեկ ասելիքը պիտի լինի կրթելը: Այն պիտի ինչ-որ բան փոխանցի իր ընթերցողին: Այն պիտի ազդեցություն ունենա իմ ու քո կյանքին, մտածելակերպին, աշխարհայացքին մի նոր որակ հաղորդի:
-Օրվա մեջ կա՞ն այնպիսի ժամեր, որ կարելի է ասել Ձեր մուսայի ժամն է։
- -Ցանկացած ժամանակ էլ մուսայի ժամ է, երբ ուզի, ինքը կարող է գալ, բայց առավելապես գիշերներն է լինում, որ կարող ենք հանդիպել, նստել, զրուցել երկար ժամանակով:
-Արմեն, ինչո՞ւ հենց «Խավարից այն կողմ»։
- -Գրքի տպագրությունը հետաձգվում էր ամիսներ շարունակ՝ միայն վերնագրի պատճառով: Ի վերջո կանգ առանք «Խավարից այն կողմ» տարբերակի վրա, որովհետև ամբողջ գրքում խավարի ու լույսի կռիվ է, որովհետև մեզնից յուրաքանչյուրի ներսում այդ կռիվն ամեն օր կա:
Գրքի նպատակներից մեկը լույսի արժևորելն է և ընթերցողին առաջնորդել ապրելու խավարից այն կողմ՝ որտեղ ավելի շատ լույս կա:
-Նախորդ գրքի շեշտադրումն անտարբերությունն էր, կոչը՝ միմյանց ձեռք բռնելու… Ի՞նչ կոչ/ասելիք ունի «Խավարից այն կողմ» գիրքը:
- -Յուրաքանչյուրիս սրտի խորքում հնչում են հարցեր, որոնք պահանջում են անկեղծ պատասխաններ: Այսպիսի հարցերի ու դրանցից բխող հետևանքների մասին է գիրքը: Այն մանկատան երեխային պիտի սովորեցնի ճիշտ մուտք գործել կյանք, անձնական դրամատիկ պայքարներով անցած հոգևորականի շուրթերով փոխանցի կարևոր դասեր և արժեքներ երիտասարդներին, չիր վաճառող ուսանող աղջկա օրինակով սովորեցնի պայքարել ու չհանձնվել: Չէ՞ որ, ի վերջո, հաղթելու է Լույսը:
-Ո՞րն է բոլոր ժամանակների Ձեր սիրելի մեջբերումը:
- -Աստվածաշնչյան ոսկե կանոնը՝ «Ինչ որ կուզես, որ մարդիկ քեզ անեն, նույնն էլ դու արա նրանց» Ավետարան ըստ Մատթեոսի, 7.12:
-Ունե՞ք նպատակ կամ ցանկություն նոր գիրք գրելու։
- -Երրորդ գրքի մասին առաջին անգամ մտածեցի այն վայրկյանին, երբ տպարանից վերցրի «Խավարից այն կողմ» գրքի առաջին օրինակը:
-Ի՞նչ խորհուրդ կտաք ներկայիս գրողներին։
- -Մեր ազգում բոլորը հենց խորհուրդ տալուց են լավ: Եկեք ես որևէ մեկին խորհուրդ չտամ: Պարզապես ասեմ, թե ինչն է ինձ համար կարևոր. Ցանկացած գիր պիտի սրտից բխի: Միայն անկեղծ սրտից դուրս եկածն է ի զորու թափանցել ընթերցողի ներսն ու հասնել սրտին:
-Ի՞նչ ունեք ասելու այն մարդկանց, ովքեր հետևում են Ձեր գրական կյանքին:
- -Շարունակեք հետևել )) Այս մասին հաճախ չեմ բարձրաձայնում, բայց միշտ սրտի թրթիռով եմ կարդում յուրաքանչյուր նամակ, որտեղ ընթերցողը շնորհակալություն է հայտնում, որտեղ գրում են, որ գիրքն իրենց կյանքում ազդեցություն ունեցավ, ինչ-որ դրական փոփոխություն բերեց: Դա մեծագույն գնահատականն է ինձ համար:
-Ի՞նչ սկզբունքներով եք առաջնորդվում կյանքում, և ո՞րն է ըստ ձեզ երջանկության գաղտնիքը։
- -Սկզբունքները շատ են՝ կախված ժամանակից, առօրյա խնդիրներից, բայց որպես սկզբունքների մի ամբողջական հավաքածու՝ կասեմ. Փորձում եմ ապրել աստվածաշնչյան արժեքներով ու սկզբունքներով: Երջանկության, կյանքի լավացման, լավատեսության և այլ բազում դրական փոփոխությունների համար ինձ համար հիմնային դեր և հեղինակություն ունի Աստվածաշունչը, ինչը և խորհուրդ կտամ հաճախակի կարդալ:
-Եթե կարողանայիք հայտնվել որևէ գրքում, ո՞րը կընտրեիք ու ինչո՞ւ:
- -Եթե միայն հնարավորություն լիներ նման ճամփորդություն կազմակերպե՜լ… Որևէ գիրք առանձնացնել չեմ կարող և չեմ ուզում, բայց դա կլիներ մի ճամփորդություն, որից իրական կյանք վերադառնալը կլիներ բավականին դժվար:
-Եվ, ի վերջո, ծանոթ եք կայքին, ի՞նչ կարծիք ունեք մեր կայքի մասին ու ինչ հորդոր կուղղեք մեր լսարանին։
- -Ապրեք: Շատ լավ գործ եք անում: Ձեր կայքը, որքան որ ծանոթ եմ, լավ հարթակ է հանդիսանում երիտասարդներ ինքնաարտահայտման, դրսևորման համար, հրամցնում է ճանաչողական, հետաքրքիր, «ոչ շաբլոն» նյութեր, ինչը գովելի է:
-Վերջում մեր զրույցն ավարտեք գրքի այն հատվածով, որը կցանկանայիք յուրաքանչյուրն իմանար։
- -Մեջբերումը «Խավարից այն կողմ» գրքից է.
Եթե հիվանդությունը որոշել է գողանալ քո ապագան, ինչո՞ւ ես ներկադ էլ ինքնակամ տալիս նրան: Քանի դեռ շնչում ես, ուրեմն հույս կա, ապրի՛ր, ուրախացի՛ր քեզ ընձեռված հնարավորությամբ, ապրի՛ր այսօրդ, անհագուրդ կո՛ւլ տուր այն օդը, որ տրված է քեզ, սովորի՛ր ապրել մեռնելուց առաջ… Մի շտապիր թաղել ինքդ քեզ, ուրիշներն են դրա վարպետը, դու ապրի՜ր, ապրի՜ր, ապրի՜ր ամեն վայրկյանդ…:
-Շնորհակալություն հետաքրքիր հարցազրույցի համար:
- -Ձեզ նույնպես շնորհակալություն:
«Խավարից այն կողմ» վիպակն Արմեն Նիազյանի երկրորդ գիրքն է: Այն պայքարների, արժեքների բախման, մարդու աղավաղված պատկերի ու դրա վերականգնման մասին մի փոքրիկ պատմություն է, որ ընթերցողին կներկայացնի մի քանի մարդկանց կյանքից խաչաձևվող դրվագներ ու մի արևի պատմություն, որ երևաց մթնած ամպերի հետևից: